TÌM HIỂU TỔNG QUAN VỀ TIỂU ĐƯỜNG THAI KỲ

Tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ là một tình trạng chỉ xuất hiện ở phụ nữ mang thai, phát sinh hoặc được phát hiện lần đầu trong thai kỳ. Điều này xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể người phụ nữ. Mắc phải tiểu đường thai kỳ sẽ dẫn đến sự kháng insulin và không thể duy trì mức đường huyết bình thường. Về sau có thể gây ra các vấn đề sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi nếu không được kiểm soát. Việc theo dõi và điều trị tiểu đường thai kỳ giúp giảm thiểu các nguy cơ liên quan đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Trong quá trình mang thai, các hormon trong cơ thể người phụ nữ sẽ có rất nhiều thay đổi. Một trong số những hormon đó là insullin, sự thay đổi này sẽ gián tiếp gây ra tiểu đường thai kỳ ở các bà mẹ. Hoặc có thể do một số yếu tố khác như:

1. Yếu tố di truyền: Nếu có người thân trong gia đình có tiền sử mắc bệnh.
2. Cân nặng cơ thể: Béo phì hoặc tăng cân quá mức có thể dẫn tới tiểu đường thai kỳ
3. Tuổi mẹ: Thai phụ trên 25 tuổi có nguy cơ cao hơn.
4. Dấu hiệu kháng insulin trước đây: Nếu đã có các dấu hiệu kháng insulin như đái tháo đường, đặc biệt là trong giai đoạn trước mang thai.
5. Thai nhi quá nặng: Nếu thai nhi phát triển quá nặng trong thai kỳ (trên 4 kg).
6. Một số rối loạn y tế khác: Như huyết áp cao hoặc các vấn đề y tế khác liên quan đến sự dịch chuyển insulin.

Triệu chứng của tiểu đường thai kỳ

1. Đái tháo đường: Đây là một trong những triệu chứng chính của tiểu đường, bao gồm đi tiểu nhiều, đặc biệt là vào ban đêm.
2. Khát nước và uống nước nhiều: Do mất nước thông qua đái tháo đường, thai phụ có thể cảm thấy khát nước nhiều hơn.
3. Mệt mỏi: Cơ thể không thể sử dụng glucose hiệu quả có thể dẫn đến cảm thấy mệt mỏi.
4. Sụt cân hoặc tăng cân quá nhanh: Điều này có thể chỉ xuất hiện ở một số thai phụ.
5. Suy giảm thị giác: Có thể bao gồm mờ mắt hoặc sự giảm cường độ ánh sáng.
6. Nổi mề đay: Một số trường hợp có thể gặp phải vấn đề nổi mề đay.

Tiểu đường thai kỳ có ảnh hưởng như thế nào đến mẹ và bé?

Tiểu đường thai kỳ có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ và thai nhi. Dưới đây là các tác động chính của tiểu đường thai kỳ:

Đối với mẹ:

1. Các biến chứng y tế: Những người mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc các vấn đề y tế. Có thể kể đến như tiểu đường loại 2, bệnh tim mạch, động mạch vành, tai biến mạch máu não.
2. Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường trong tương lai: Thai phụ đã từng mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc tiểu đường loại 2 sau khi sinh.
3. Các biến chứng trong thai kỳ: Những người mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc các vấn đề như huyết áp cao, nhiễm trùng đường tiết niệu, và những biến chứng khác trong thai kỳ.

Đối với thai nhi:

1. Nguy cơ sinh non cao: Mắc bệnh có thể dẫn đến tăng nguy cơ sinh non. Tức là thai nhi có thể sinh ra trước 37 tuần thai kỳ.
2. Tăng nguy cơ khối u phổi ở thai nhi: Thai nhi có thể phát triển khối u phổi do tiểu đường thai kỳ, một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng.
3. Nguy cơ cao hơn về béo phì và tiểu đường loại 2: Những trẻ sinh ra từ các thai phụ mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc béo phì và tiểu đường loại 2 trong đời sau.

Quản lý và điều trị:

1. Theo dõi chặt chẽ: Thai phụ cần được theo dõi chặt chẽ bởi các chuyên gia y tế.
2. Kiểm soát cân nặng: Giữ cân nặng ở mức lý tưởng và có các biện pháp dinh dưỡng lành mạnh.
3. Điều chỉnh chế độ ăn uống và hoạt động thể chất: Điều này giúp kiểm soát mức đường huyết và tăng cường sức khỏe chung của mẹ và thai nhi.

Có phương pháp nào chẩn đoán không?

Để chuẩn đoán tiểu đường thai kỳ, các bác sĩ thường thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán. Điều này nhằm đánh giá mức độ đáp ứng của cơ thể với insulin và kiểm tra mức đường huyết. Các phương pháp chuẩn đoán chính bao gồm:

1. Xét nghiệm đường huyết: Thai phụ sẽ được yêu cầu đo mức đường huyết vào buổi sáng khi đói và sau khi ăn. Nếu kết quả cao hơn ngưỡng được xác định (thường là khi đói ≥ 92 mg/dL và sau bữa ăn ≥ 180 mg/dL), có thể cần thực hiện các xét nghiệm tiếp theo.
2. Xét nghiệm dịch đường huyết: Nếu kết quả xét nghiệm đường huyết ban đầu là bất thường. Bác sĩ có thể yêu cầu tiếp tục theo dõi và xác nhận bằng xét nghiệm dịch đường huyết. Xác định bằng cách uống một lượng glucose đặc biệt và theo dõi biến động mức đường huyết sau đó.
3. Xét nghiệm HbA1c: Mức HbA1c cao hơn ngưỡng (thường là ≥ 5.7%), khả năng cao mắc tiểu đường thai kỳ.
4. Xét nghiệm kháng insulin: Đầu tiên thai phụ sẽ được yêu cầu uống glucose. Sau đó đo mức đường huyết và insulin trong máu để xác định khả năng cơ thể đáp ứng với insulin.
5. Theo dõi: Bác sĩ sẽ chú ý đến các dấu hiệu và triệu chứng của tiểu đường.

Tiểu đường thai kỳ điều trị như thế nào?

Điều trị tiểu đường thai kỳ bao gồm các biện pháp. Điều này nhằm kiểm soát mức đường huyết để giảm nguy cơ các biến chứng cho cả mẹ và thai nhi. Dưới đây là các phương pháp điều trị chính:

1. Chế độ

• Chế độ ăn uống: Thai phụ cần có một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng. Giảm tinh bột và đường trong khẩu phần ăn, tăng cường rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein lành mạnh.
• Hoạt động thể chất: Điều này giúp cải thiện khả năng sử dụng insulin và kiểm soát đường huyết.

2. Theo dõi đường huyết:

• Thai phụ cần tự đo đường huyết hàng ngày để theo dõi mức độ kiểm soát của mình. Khi nắm được có thể điều chỉnh chế độ ăn uống và điều trị theo chỉ định bác sĩ.
• Có thể cần thực hiện xét nghiệm đường huyết hằng tuần hoặc theo lịch trình do bác sĩ đề ra. Hoạt động theo lịch trình như vậy sẽ đánh giá chính xác được tình trạng sức khỏe mẹ và bé.

3. Điều trị thuốc:

• Insulin: Chỉ khi chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể chất không đủ để kiểm soát đường huyết. Khi đó bác sĩ có thể đề xuất sử dụng insulin để điều chỉnh mức đường huyết.
• Thuốc đường uống: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc đường uống để giúp kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, không phải thai phụ nào cũng phù hợp để sử dụng thuốc này. Khi dùng cần được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

4. Chăm sóc sức khỏe chuyên sâu:

• Thai phụ cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe với bác sĩ chuyên khoa. Điều này để đảm bảo các chỉ số y tế được kiểm soát tốt. Ngoài ra có thể theo dõi được quá trình phát triển của thai nhi.
• Theo dõi các biến chứng tiềm ẩn và sớm phát hiện để điều trị kịp thời.

5. Chia sẻ các kiến thức về tâm lý và giáo dục

• Hỗ trợ tâm lý cho thai phụ trong quá trình điều trị để giảm bớt áp lực và lo lắng.
• Cung cấp thông tin giáo dục cho thai phụ về các biện pháp chăm sóc và biến đổi sức khỏe.

Quá trình điều trị tiểu đường thai kỳ yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ giữa thai phụ và các chuyên gia y tế để đảm bảo mẹ và thai nhi đều được bảo vệ và đạt được kết quả tốt nhất.