Ngành công nghệ thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong đời sống. Một trong những nhu cầu thiết yếu trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của con người chính là thực phẩm. Chính vì thế mà vấn đề an toàn thực phẩm luôn được đặt lên hàng đầu và những thực phẩm giàu dinh dưỡng cũng được con người quan tâm. Hiện nay công nghệ nano trong thực phẩm đã được ứng dụng rộng rãi ở Việt Nam và các quốc gia trên thế giới. Để hiểu thêm về công nghệ nano trong thực phẩm được ứng dụng như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Thực phẩm nano là gì?
Thực phẩm nano là những thực phẩm được tạo ra bằng các kỹ thuật sử dụng công nghệ nano được dùng trong sản xuất, trồng trọt, chế biến và đóng gói thực phẩm. Sử dụng công nghệ nano trong thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng. Nó giúp hấp thu được tối đa dinh dưỡng, hạn chế mùi. Đặc biệt, nó kéo dài thời hạn sử dụng của sản phẩm và hạn chế vi khuẩn xâm nhập vào thực phẩm.
2. Các ứng dụng của công nghệ nano trong thực phẩm
2.1. Ứng dụng công nghệ nano trong trồng trọt.
Trong các trang trại người nông dân luôn phải theo dõi, quan sát dinh dưỡng, độ ẩm của đất, sâu bệnh, phân bón, thuốc trừ sâu… Công việc này phải theo dõi sát xao hàng ngày để kịp thời xử lý khi có sự cố. Nếu cây thiếu nước thì phải tưới nước để cung cấp đủ độ ẩm cho cây. Cây bị sâu bệnh thì phải diệt. Những công đoạn này ngày xưa người nông dân phải làm thủ công nên quá trình làm rất vất vả. Việc đem mẫu về xét nghiệm, phân tích thường chậm, không được nhiều và không kịp thời.
Ngày nay, khi ứng dụng công nghệ nano trên diện tích trồng trọt người ta sẽ cài các cảm biến nano. Cảm biến giúp đo xem nước, chất dinh dưỡng có đủ không, cây có bị sâu bệnh không. Khi các cảm biến nano nhận được những thông số trên sẽ gửi về Trung tâm để xử lý và điều khiển các cảm biến nano khác bổ sung các chất cần thiết cho cây.
>>> Tham khảo: Công nghệ nano trong nông nghiệp
2.2. Ứng dụng công nghệ nano trong vật nuôi
Các loài vật nuôi cũng được gắn chip nano lên từng con. Những con chip nano này sẽ cho biết thông tin của từng con có bị ốm hay đau ở đâu không, đang ở vị trí nào và các chip nano còn có thể cung cấp cả thuốc hay vaccin để chữa bệnh.
Các nguyên tố vi lượng ở dạng kích thước nano trong phụ gia của gia cầm giúp tăng khả năng miễn dịch, sức đề kháng của lợn hay gia cầm nhờ vào việc hấp thu trực tiếp vào cơ thể nên có tỷ lệ hấp thu cao hơn so với các nguyên tố vi lượng thông thường.
2.3. Ứng dụng công nghệ nano trong đóng gói, bao bì đựng thực phẩm
Các loại hải sản như cá, mực thường có mùi tanh khó chịu. Mặc dù nó được đựng trong túi nilon kín nhưng mùi tanh vẫn bị tỏa ra xung quanh. Sử dụng công nghệ nano tạo ra bao bì diệt khuẩn. Nó làm mất mùi tanh và bảo quản thực phẩm được lâu hơn.
Sử dụng bao bì ứng dụng công nghệ nano có tác dụng kháng khuẩn cao. Nó giúp ức chế và làm chậm quá trình phát triển của vi khuẩn trên bề mặt thực phẩm.
2.4. Ứng dụng hạt nano trong chế biến thực phẩm
Sử dụng các hạt nano trong chế biến thực phẩm giúp người sử dụng hấp thu dinh dưỡng, hấp thu canxi được hiệu quả hơn và giúp tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể.
Các hạt nano ở mức siêu nhỏ giúp thực phẩm có nhiều màu sắc hơn, sáng mịn hơn, đồng thời giúp bảo quản thực phẩm được lâu hơn.
>>> Xem thêm: 10 công dụng của Nano đông trùng hạ thảo
3. Ưu điểm và nhược điểm khi ứng dụng công nghệ nano trong thực phẩm
3.1 Ưu điểm
- Bảo quản thực phẩm được lâu hơn
- Bao bì đựng thực phẩm thân thiện với môi trường, khử mùi hiệu quả
- Hấp thu dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất được tốt hơn
- Hạn chế được tình trạng dị ứng với thực phẩm
- Nhờ công nghệ này mà thực phẩm được tạo ra sẽ ít chất béo nhưng vẫn đảm bảo dinh dưỡng
3.2 Nhược điểm
Do các hạt nano có kích thước siêu nhỏ nên khi đi vào cơ thể dễ xâm nhập vào các bộ phận không cần thiết. Nếu không đào thải được ra ngoài có thể gây hại cho cơ thể. Bởi lẽ, có nhiều chất khi ở kích thước bình thường thì không gây hại nhưng khi ở kích thước nano lại rất độc. Vì vậy khi ứng dụng công nghệ nano vào thực phẩm chỉ nên đưa vào ứng dựng khi đã có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và kiểm nghiệm thực tế.
Sử dụng công nghệ nano trong thực phẩm giúp người tiêu dùng dễ dàng hấp thu được các chất dinh dưỡng hơn. Việc bảo quản thực phẩm sẽ được lâu hơn. Các hạt nano cho phép bao bì đóng gói được hiệu quả hơn.
Nano đông trùng hạ thảo của Công ty cổ phần công nghệ Thiên Dược cũng là một sản phẩm được ứng dụng công nghệ nano giúp hấp thu tối đa các hạt chất, dưỡng chất trong đông trùng vào cơ thể làm tăng cường đề kháng, hỗ trợ và phòng bệnh hiệu quả cao gấp 8 đến 10 lần so với đông trùng hạ thảo ở dạng thô.